Gipuzkoako Hitza - 2021eko otsailaren 26a / 26 de febrero de 2021.


SILVIA GARRUES: “SENIDEEN ARTEKO

 GATAZKETAN EMOZIOAK LANDU BEHAR DIRA 

(en los conflictos entre parientes debe

 trabajarse el aspecto emocional)"












Gero eta ezagunagoa da familia bitartekaritza zerbitzua, eta indartu egin da, gainera, pandemia garaian. Besteak beste, bikote baten banantze prozesuan lagun dezakete bitartekariek, eta baita oinordetza baten banaketan ere.


Cada vez es más conocido el servicio de mediación familiar que, además, ha adquirido una nueva fuerza durante la pandemia. Entre otros servicios, la mediación puede ser de ayuda tanto en procesos de separación de parejas como en el reparto de una herencia.




Karmele Uribesalgo


Duela 25 urte jarri zuen martxan Eusko Jaurlaritzak familia bitartekaritza zerbitzua. Senideen arteko gatazkak konpontzea du helburu. Gaur egun, publikoa zein pribatua izan daiteke laguntza hori. Silvia Garrues abokatuak (Tolosa, 1972), esate baterako, Tolosan dauka bulegoa, eta askotariko harremanak lantzen ditu bertan.


Hace 25 años que el Gobierno Vasco puso en marcha el servicio de mediación familiar, cuyo objetivo es resolver los conflictos entre parientes. Hoy en día, este servicio puede ser tanto público como privado. Un ejemplo de ello es el de la abogada Silvia Garrués (Tolosa, 1972), quien tiene su despacho en Tolosa, en el que trata relaciones de muchos tipos.


Zer da familia bitartekaritza?


¿Qué es la mediación familiar?


Familia zuzenbidea dago familia bitartekaritzaren atzean, eta familia barruan gertatzen diren gatazkak lantzen ditugu horren bitartez. Oinordetzak, esaterako, familia zuzenbidearen barruan daude. Hala ere, batez ere, banantzeetan eta dibortzioetan zentratu ohi gara gu, eta, ondorioz, kustodia edo zaintzetan. Bikote bat banantzera doanean, kontu pila bat aztertu behar dira; besteak beste, arlo ekonomikoa, etxebizitza edo zaintza. Horien inguruko xehetasunak aztertzeko aukera ematen du familia bitartekaritzak.


Detrás de la mediación familiar se encuentra el derecho de familia, mediante el cual tratamos y resolvemos los conflictos que se crean en el seno familiar. Las herencias, por ejemplo, se incluyen en el derecho de familia. Aún así, nosotros nos hemos solido centrar sobre todo en separaciones y divorcios y, por tanto,  en guardas y custodias. Cuando una pareja va a separarse son muchos los asuntos que deben estudiarse, entre otros, el ámbito económico, el domicilio conyugal o la custodia. La mediación familiar es un recurso que nos permite trabajar los detalles de los temas mencionados.


Nori zuzenduta dago?


¿A quién está dirigida?


Printzipioz, senideekin gatazkak dituztenei. Gure bulegora askotan etortzen dira adostasunezko banantze bat egin nahi duten bikoteak, eta gustatzen zaie tramiteak egiteko orduan guk pixka bat gidatzea. Bitartekari gisa, hasieratik saiatzen gara laguntzen. Zer behar dituzten aztertzen dugu, ondorioak atera ahal izateko. Banantzeen kasuan, oso ohikoa izaten da bikoteak haserre ateratzea epaitegitik, baina kontuan izan behar da umeak edukiz gero harremana ez dela bukatu; bikote hori banantzen den momentuan beste harreman mota bat hasten da, eta askok ez dute jakiten horri nola aurre egin. Hori kontuan hartuta, oso garrantzitsua da harremana lantzea.


En principio, a todos aquellos que tengan algún conflicto familiar. En muchas ocasiones acuden a nuestro despacho parejas que desean separarse de mutuo acuerdo, buscando que les guiemos un poco en los trámites necesarios y, como mediadores, intentamos ayudarles desde el principio, identificando y estudiando las necesidades que tienen para poder sacar conclusiones. En los casos de separación es muy común que las parejas salgan enfadadas del Juzgado, pero debe tenerse en cuenta que, si hay niños, la relación de la ex-pareja no termina ahí. En el momento en que una pareja se separa comienza otro tipo de relación a la que mucha gente no sabe cómo hacer frente y, teniendo eso en cuenta, es importante trabajar esa relación.


Bikote harremanetan bai, baina aipatu duzu beste kasu batzuetan ere behar izaten dela bitartekaritza.


Además de en las relaciones de pareja, has mencionado que la mediación puede ser necesaria también en otro casos.


Anai-arreben arteko gatazkak ere lantzen ditugu. Batzuetan, ondasunak banatzeko orduan, arazoak izaten dira, eta adostasun bat lortzen laguntzen diegu. Izan ere, badaude kasuak non hainbat konpromiso dauden familia barruan, baina ez dagoen inon idatzita. Enpresa arloa ere lantzen dugu. Familiako enpresak direnean eta lantegiaren ardura bigarren edo hirugarren belaunaldiari iristen zaionean, ohikoak izaten dira iskanbilak. Gainera, hainbat belaunalditako kideak elkartzen dira batzuetan, eta horiek ez dute izaten ikuspuntu bera. Horrela, gure lana da enpresa horrek aurrera egin dezan laguntzea, desager ez dadin. Horretarako, guztiek dituzten gauza komunetan jarri behar dugu arreta, desberdintasunak baino gehiago izaten baitira. Emozioak ere asko lantzen ditugu. Izan ere, senideen artean emozioak airean egoten dira, eta emozio horiek landu egin behar dira. Sistema tradizionalean, bide judiziala hartuta, hori ez da lantzen. Horrez gain, nik uste dut epaile batek edo hirugarren pertsona batek ezin duela egin baten edo bestearen alde; ni bitartekaria naiz, baina ez ditut erabakiak hartzen, haiena da azkeneko hitza. Modu horretara, ezer inposatu gabe, askoz errazagoa da akordioa betetzea.


También trabajamos conflictos entre hermanos. A veces surgen problemas a la hora de hacer el reparto de bienes, y nosotros les ayudamos a llegar a un acuerdo. Al fin y al cabo, hay casos donde existen ciertos compromisos dentro del seno familiar, pero que no figuran por escrito en ningún lado. También trabajamos el ámbito empresarial. Hay caso de empresas familiares que, al ser transmitidas a la segunda o tercera generación, comienzan a surgir desacuerdos y enfrentamientos. Por sin fuera poco, en algunos  casos concurren miembros de distintas generaciones que no suelen compartir el mismo punto de vista. Esto así, el objetivo de nuestro trabajo en estos casos es ayudar a que esa empresa pueda seguir adelante y que no se disuelva. Para ello, hay que centrarse en los aspectos comunes que comparten todos los participantes del conflictos mas que en sus diferencias; trabajando mucho las emociones en el proceso pues, entre familiares, las emociones suelen estar a flor de piel. Mediante el sistema tradicional, es decir, recurriendo a la vía judicial, el de las emociones es un aspecto que no se trabaja. Además, en mi opinión, un Juez o una tercera persona no puede posicionarse a favor de uno o otro lado; yo soy mediadora, pero no tomo ninguna decisión, la última palabra la tienen los participantes de la mediación. De este modo, al no ser una decisión impuesta por nadie, resulta mucho más fácil cumplir el acuerdo.


Zein da bitartekaritzaren helburua?


¿Cuál es el objetivo de la mediación?


Familiako kideen arteko harremanak eraldatzea eta zuzentzea, baina ez behin-behinean, betirako baizik. Bikote harreman bat kutsatuta egonez gero, komunikazioa hobetzen saiatzen gara, bide onetik eramaten. Gainera, horrelako kasuetan posible da bi aldeek irabaztea. Pentsatu izan dugu alde batek irabazten zuela eta besteak galdu, baina gure asmoa da denek irabaztea.


Transformar y dirigir las relaciones entre los miembros de la familia, pero no momentáneamente o por. un tiempo, sino que buscamos producir un cambio permanente.  Cuando una relación de pareja está contaminada por cualquier razón, intentamos mejorar la comunicación, llevar esta por el buen camino. Además, en estos casos es posible que ambos lados salgan ganando.  Muchas veces pensamos que una parte es la ganadora y la otra perdedora, pero nuestro objetivo es que todas las partes puedan ganar.


AEBetan ikasitakoa zara. Bitartekaritzari dagokionez, badago desberdintasunik hango eta hemengo egoeraren artean?


Has estudiado en EEUU. En lo referente a la mediación, ¿hay diferencias entre la situación de allí y la de aquí?


Kulturak zeresan handia dauka. AEBetan familia bitartekaritzara jotzean, arratsalde batean egiten da lanketa, lau edo bost ordutan; gehienez ere, bi egunetan. Hemen, berriz, ezinezkoa da hori. Jendeak askoz denbora gehiago behar du gauzak prozesatzeko. Gure pentsatzeko modua erabat ezberdina da estatubatuarrekin alderatuta, eta hemen ez da posible AEBetako erritmoan egitea bitartekaritza. Hori dela eta, informazioa ematen dugu, entzun egiten dugu, eta baita proposamenak egin ere. Hemen, saio bat egin eta hurrengo astean elkartzen gara berriz ere. Horrela, lasai har dezakete prozesua eta pentsatzeko denbora izaten dute. Gutxi gorabehera, lau saio behar izaten ditugu jendea gustura gelditzeko. Horrez gain, AEBetan bitartekaritza oso zentratuta dago negoziazioan. Emozioak lantzen badituzte ere, ez dituzte izaten hemen bezain presente. Nik uste dut horrek ere baldintzatzen duela bitartekaritzaren iraupena.


La cultura es un factor muy importante. En EEUU, al recurrir a la mediación familiar, suele hacerse el trabajo prácticamente en una sola tarde, mediante una sesión de cuatro o cinco horas o, como mucho, en dos sesiones. Aquí, en cambio, eso resultaría imposible, pues la gente requiere de más tiempo para procesar las cosas. En comparación con los estadounidenses, nuestra forma de pensar es totalmente distinta, por lo que no es posible hacer la mediación al mismo ritmo. Por ello damos información, escuchamos e incluso hacemos propuestas. Aquí, tras hacer una sesión no volvemos a reunirnos. de. nuevo hasta una semana más tarde, pudiendo las partes de esta manera tomarse el proceso más tranquilamente y tener más tiempo para pensar. Para que las partes puedan quedar satisfechas suelen ser necesarias, normalmente, cuatro sesiones. Por otra parte, en los Estados Unidos la mediación está. mucho más enfocada como una negociación y, aunque las trabajan, no tienen las emociones tan presentes como las tenemos aquí. En mi opinión, es otro factor que condiciona la duración de las mediaciones.


Ezaguna da zuen zerbitzua? Herritarrek badakite aukera hori dagoela?


¿Es conocido vuestro servicio? ¿Los ciudadanos sabes que existe esta opción?


Gero eta jende gehiago etortzen da guregana. Batzuk nahastuta egoten dira, ez dute guztiz argi izaten zer den bitartekaritza. Hala ere, kontzeptu positibo gisa hartzen dute, eta jendeak lasaiago hartzen du kontua gurera etorrita. Esango nuke gero eta ezagunagoa dela zerbitzua.


Cada vez son más las personas que se acercan a nuestro despacho, muchos de ellos confundidos, pues no tienen del todo claro en qué consiste exactamente la mediación. Aún así, la acogen como un concepto positivo y se toman el caso con más calma una vez que acuden a nosotros. 


Agian, uste baino jende gehiagori etor dakioke ondo bitartekaritza, ezta?


A lo mejor, la mediación puede ser de ayuda para más gente de la que se cree ¿no?


Noski. Baina jende askori, agian, bururatu ere ez zaio egingo zerbitzu horretara jotzea. Guregana etortzen direnak galduta etortzen dira askotan; entzun dute zerbait, badakite positiboa dela, baina ez dute guztiz argi zer den. Ez dute haserretu nahi elkarrekin, eta harreman on bat izateko asmotan etortzen dira.


Claro que sí, aunque puede que a muchas personas ni siquiera se les ocurra recurrir a ella. En muchas ocasiones, la gente que acude a nosotros lo hace confundida, perdida. Han escuchado algo sobre la mediación y, aunque saben que es algo positivo, no terminan de tener del todo claro lo que es. No quieren enfadarse entre ellos, y acuden a nosotros con intención de mantener una buena relación.


Pandemiak are beharrezkoagoa egin du zerbitzua?


¿La pandemia ha hecho aún más necesario el servicio?


Harreman batzuk hobetu egin dira, baina badaude okertu diren erlazioak ere. Guk nabaritu dugu pandemia hasi zenetik lan gehiago daukagula. Izan ere, denbora asko ari gara pasatzen etxean, eta, ondorioz, liskar asko izaten da. Bitartekaritza laguntzen ari da arazo horiek konpontzen. Oso positiboa izan daiteke bitartekari batengana jotzea. Blokeoak egoten dira askotan, eta merezi du hori aldatzea.


Si bien hay relaciones que han mejorado, la pandemia ha afectado negativamente a otras. Nosotros hemos notado que contamos con más casos desde que comenzó la pandemia. Al fin y al cabo, estamos pasando mucho tiempo en casa y, por ello, los conflictos han aumentado. La mediación está siendo de ayuda a la hora de solucionar esos conflictos y acudir a un mediador puede ser muy positivo ya que, en muchas ocasiones, suele haber bloqueos entre esas personas, y merece la pena cambiar eso.

Comentarios